Οι μαθητές του δεν μπόρεσαν να θεραπεύσουν τον γιό του, αν και ο
δύστυχος γονιός τούς τό ζήτησε. Ο Χριστός αγανακτώντας αποκάλεσε τούς μαθητές
του «γενεά άπιστη και διεστραμμένη». Επιτίμησε τον δαίμονα και αυτός έφυγε
ελευθερώνοντας τό παιδί. Στήν ερώτηση τών μαθητών του γιατί δεν μπόρεσαν να
βγάλουν τό δαιμόνιο, ο Χριστός απάντησε ότι δεν είχαν ούτε τήν ελάχιστη εκείνη
πίστη που αν τήν έχει κάποιος μετακινεί βουνά. Επιπλέον τούς είπε ότι το γένος
τών δαιμόνων δεν βγαίνει από τον άνθρωπο παρά με προσευχή και νηστεία.
Η στάση τού πατέρα τήν ώρα που ικετεύει τον Χριστό, είναι
στάση γονυκλισίας. Μεγάλη είναι η δύναμη τής προσευχής που γίνεται σε μια
τέτοια στάση σώματος και έχει ιδιαίτερη γλυκύτητα. Ο διάβολος μισεί μια τέτοια
στάση γιατί είναι υπερήφανος. Δεν είναι τυχαίο ότι στήν Παράδοσή μας υπάρχουν
οι γονυκλισίες. Ταπεινώνουν το αγέρωχο φρόνημα και δυναμώνουν τό αγωνιστικό
φρόνημα. Είναι ωφέλιμες τόσο στούς άντρες, όσο και στις γυναίκες, ακόμη και στα
παιδιά. Ο Μέγας Βασίλειος εξηγεί θεολογικά τήν γονυκλισία λέγοντας ότι η όρθια
στάση δηλώνει τήν ακεραιότητα τού ανθρώπου όταν πλάστηκε από τον Θεό. Η παρακοή
τον έκανε συντρίμμια· τούτο δηλώνεται με τό γονάτισμα. Ερχόμενος ο Χριστός
αποκατέστησε τήν διαταραγμένη σχέση τού ανθρώπου με τον Θεό και τούτο δηλώνεται
με την εκ νέου επαναφορά στήν όρθια στάση.
Όσο μπορούμε, λοιπόν, να κάνουμε μετάνοιες που είναι και
ψυχωφελείς, αλλά συντελούν στην υγεία και τού σώματος, όπως συχνά έλεγε και ο
γέροντας Παΐσιος.
Είναι γεγονός ότι η διεστραμμένη προαίρεση και η έλλειψη
πίστης εμποδίζουν τήν εκδήλωση τής Χάρης με θαυματουργίες. Κάποτε ο Κύριος δεν
πραγματοποίησε πολλά θαύματα στήν πατρίδα του τήν Ναζαρέτ, εξαιτίας τής
απιστίας τών κατοίκων της.
Στήν θεία Λειτουργία πάλι, ο Ιερέας δέεται υπέρ τών
προσκομισθέντων και αγιασθέντων τιμίων δώρων. Τα προσκομισθέντα και ήδη
αγιασθέντα τίμια δώρα δεν χρήζουν τών προσευχών μας, αλλά ο ιερέας εκείνη τήν
στιγμή εύχεται να μεταδώσουν τον αγιασμό τους σ’ εμάς, μη τυχόν και η απιστία
μας εμποδίσει τον δι’ Αυτών αγιασμό μας.
Ένεκα τής απιστίας τους λοιπόν οι μαθητές δεν μπόρεσαν να
εκδιώξουν το δαιμόνιο και να απαλλάξουν το παιδί. Είναι φοβερό όντως το ότι ο
Χριστός λέει στούς μαθητές του ότι αρκεί πίστη μεγέθους κόκκου σινάπεως για να
μετακινήσει όρος. Ούτε αυτή λοιπόν η λίγη πίστη δεν υπήρχε στούς μαθητές, η
οποία θα μπορούσε να διώξει όχι βουνό, αλλά τον πειρασμό!
Εκτός από τήν πίστη, προσθέτει στο τέλος της περικοπής και
άλλα δύο χαρίσματα, αναγκαία για να απομακρύνουν τα ενεργήματα τών πονηρών
πνευμάτων και αυτά είναι η προσευχή και η νηστεία.
Ιησού ονόματι μάστιζε πολεμίους – μας παροτρύνει ο όσιος
Ιωάννης ο Σιναΐτης, επαναλαμβάνοντας με τον δικό του τρόπο τό «αδιαλείπτως
προσεύχεσθε» του αποστόλου Παύλου. Η προσευχή, ειδικά η αδιάλειπτη επίκληση τού
ονόματος τού Χριστού, θωρακίζει τον Χριστιανό, ώστε δύσκολα να γίνεται στόχος
τού Πονηρού. Γι αυτό οι άγιοι, οι όσιοι και οι μάρτυρες τής πίστεώς μας
είχαν βακτηρία τό «Κύριε, Ιησού Χριστέ, ελέησόν με», το οποίο συχνά – πυκνά
επαναλάμβαναν με τό στόμα, τον νού, τήν καρδιά, ενδυόμενοι αδιαλείπτως τήν χάρη
τού Χριστού.
Δεν αρκεί φυσικά η μηχανική και μόνο επανάληψη τής ευχής,
αν δεν συνδυάζεται με ζωή μέσα στήν Εκκλησία. Κανένα χάρισμα τού Θεού δεν
αυτονομείται, δεν νοείται εκτός Εκκλησίας. Έξω από τήν Εκκλησία όχι απλώς και
μόνο δεν αυτονομούνται τα χαρίσματα, αλλά δεν υπάρχει σωτηρία (Κυπριανός).
Η νηστεία δεν νοείται μόνο εξωτερική, δηλαδή αποχή από τίς
τροφές, αλλά και κυρίως νηστεία πνευματική, δηλαδή νηστεία τών αισθήσεων,
νηστεία τού νού. Τούτο σημαίνει αποφυγή σοβαρών πτώσεων, προσοχή αδιάλειπτη,
επαγρύπνηση στόν ψυχικό μας κόσμο και τούς λογισμούς και συμμετοχή στό μυστήριο
τών μυστηρίων, την θεία Ευχαριστία, πάντα σε συνεννόηση με τον πνευματικό
Πατέρα.
Έτσι ζώντας, θα μπορούμε να ξεφύγουμε από τίς παγίδες τού
διαβόλου, χωρίς να υπάρχει κίνδυνος, ούτε να καούμε, ούτε να πνιγούμε, και
συνεπώς πνευματικά να απολεσθούμε. Κινδυνεύουμε μέν, αλλά ο Χριστός ποτέ δεν
επιτρέπει να καταποντιστούμε και μας γεμίζει με τήν δική Του χαρά, με τρόπο
ώστε να μπορούμε να αναφωνήσουμε μετά λόγου γνώσεως «διήλθομεν διά πυρός και
ύδατος και εξήγαγας ημάς εις αναψυχήν».
Αρχιμ. Ε.Τ.
